Blog Elements

Half Sized Blog Element (Single Author Style)

Half Sized Blog Element (Multi Author Style)

روش چاپ فلکسو یا فلکسوگرافی

چاپ فلکسو یا فلکسوگرافی (Flexography) یک روش چاپی است که در آن با استفاده از یک کلیشه ژلاتینی عمل چاپ صورت می‌گیرد. این نوع چاپ دراصل نسخه پیشرفته‌ای از لترپرس است. چاپ فلکسو بر روی طیف گسترده‌ای از سطوح از جمله ورق‌های PVC، فلزی (قوطی‌های فلزی) یا آلومینیومی (آلومینیوم بیلیستر، مصارف دارویی و غذایی)، سلفون، […]

دانه‌های ریزی بنام ترام

چاپ, مقالات

تعریف ترام در چاپ افست یک کلیشه به نام زینک ایجاد می‌شود که نقش واسطه چاپی را بر عهده دارد. اگر با ذره‌بین به زینک آماده چاپ نگاه کنیم نقاط بسیار ریزی می‌بینیم که گاهی از هم دور شده و گاهی متراکم‌تر می‌شوند. قطر این نقاط هم متغیر است. به این نقاط ریز که سایه […]

روش چاپ فلکسو یا فلکسوگرافی

چاپ, مقالات

دانه‌های ریزی بنام ترام

چاپ, مقالات

Full Sized Blog Element (Big Preview Pic)

روش چاپ فلکسو یا فلکسوگرافی

چاپ, مقالات

مزایای چاپ فلکسو

فلکسو مزایای فراوانی نسبت به چاپ افست دارد. چاپ فلکسو بروی انواع سطوح چاپی از قبیل فیلم‌های پلیمری، کاغذ و مقوا، فویل‌های فلزی (آلومینیومی) و … انجام می‌شود. از جمله محصولات چاپ شده با این شیوه روزنامه، جعبه‌ها مقوایی، کیسه‌های خرید فروشگاهی، بسته بندی‌های بهداشتی و غذایی، لیبل‌های پشت چسبدار (انواع برچسب)، لیوان‌های کاغذی، پاکت‌های مختلف و کاغذ دیواری می‌باشند

مرکب‌های فلکسو شبیه به مرکب‌های استفاده شده در چاپ روتوگراور است. با گرانروی (ویسکوزیته) پایین و با مرکب‌های افست که خمیری (ویسکوزیته بالا) هستند متفاوت است. در حقیقت مرکب فلکسو آبکی‌تر است. این گرانروی پایین باعث خشک شدن سریع، تولید بیشتر و در نهایت پایین آوردن هزینه‌های تولید می‌شود.

سرعت چاپ فلکسو بسیار بالاست و با توجه به رشد فناوری‌ها تا ۷۵۰ متر در دقیقه می‌رسد. دستگاه‌های فلکسو با عرض بالا (واید وب) بیشتر در صنایع تولید بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای دستیابی به بهره‌وری و تولید بیشتر، رول‌های به صورت عرض بالا تولید می‌گردد و در نهایت به تناسب نیاز آن‌ها را برش می‌دهند.

مراحل چاپ فلکسو:

۱- ساخت کلیشه یا پلیت

در ساخت کلیشه فلکسو از پلیت‌های فتوپلیمری حساس به نور استفاده می‌شود. یک لایه فیلم نگاتیو روی سطح پلیت زیر نور ماورا بنفش قرار می‌گیرد. قسمت‌هایی از کلیشه پس از عبور نور از فیلم نگاتیو سخت شده و سایر بخش‌ها نرم باقی می‌ماند. سپس آن را داخل محلول (آب یا حلال) شستشو قرار می‌دهند و با یک بُرس آن را می‌شویند. این پلیت در یک واحد گردان شستشو که حاوی محلول آب و مایع صابونی با دمای ۴۰ درجه سانتیگراد است، شسته می‌شود.

۲- چسباندن کلیشه

در فرآیندهای چاپ برای هر رنگ که باید در چاپ استفاده شود، نیاز به یک پلیت خواهیم داشت که بر روی یک واحد چاپ یا نورد یا سیلندر نصب می‌شود. برای تکمیل یک تصویر هر واحد باید دقیقا در محل خود چاپ شود که به آن انطباق چاپ یا رجیستری گفته می‌شود. برای دستیابی به این دقت و اطمینان از رجیستری باید در هر یا پلیت یک علامت قرار دهیم که به آن رجیستر می‌گویند. چیزی شبیه به یک علامت بعلاوه (+) با ابعادی کوچک (کمتر از ۰/۳ میلی متر) که به عنوان یک شاخص عمل می‌کند. یعنی تمام واحدهای چاپ باید در یک نقطه بروی یکدیگر منطبق شوند.

۳- چاپ

چاپ فلکسو توسط پلیت ژلاتینی برجسته بر روی یک سطح فتوپلیمری انجام می‌شود. نواحی ترام دار یا تصویر در سطحی بالاتر از نواحی غیر چاپی قرار می‌گیرند. یک نورد واسط غوطه ور در مخزن رنگ، مرکب را به یک نورد آنیلوکس کرومی یا سرامیکی منتقل می‌کند. سپس آنیلوکس مرکب را به پلیت می‌رساند، که خود از سطحی منظم و دارای حفره‌ها و دیوارهای یکسان می‌باشد.

برای اطمینان از یک چاپ قابل قبول باید میزان مرکب انتقالی توسط نورد آنیلوکس کنترل شود تا سطح کار دارای لکه، نقطه و کثیفی حاصل از اضافه حجم مرکب نباشد. قطعه‌ای بنام تیغه چاپ (doctor blade) هم مانع از رسیدن مرکب اضافی از آنیلوکس به سطح پلیت می‌شود و در کیفیت چاپ تاثیر گذار است. در نهایت با تحت فشار قرار گرفتن سطح چاپی مابین کلیشه فلکسو و سیلندر چاپ عمل انتقال تصویر انجام می‌شود. مرکب قبل از رسیدن به نورد بعدی توسط یک واحد خشک کن، خشک می‌شود. چندین نوع مرکب برای فلکسو موجود است، مرکب‌های پایه حلال، پایه آب، یووی و EB که هر کدام به طریقی خشک می‌شوند.

دانه‌های ریزی بنام ترام

چاپ, مقالات

تعریف ترام

در چاپ افست یک کلیشه به نام زینک ایجاد می‌شود که نقش واسطه چاپی را بر عهده دارد. اگر با ذره‌بین به زینک آماده چاپ نگاه کنیم نقاط بسیار ریزی می‌بینیم که گاهی از هم دور شده و گاهی متراکم‌تر می‌شوند. قطر این نقاط هم متغیر است. به این نقاط ریز که سایه روشن‌های تصویر را تشکیل می‌دهند ترام گفته می‌شود. ترام در حقیقت کوچکترین واحد یک کار چاپی است.

تفکیک ترام‌ها

وقتی که یک تصویر رنگی برای ایجاد زینک به لیتوگرافی ارسال می‌شود. لیتوگرافی پس از فرم‌بندی و تنظیم کالر بار (Color bar) کار تفکیک رنگ را انجام می‌دهد. همانطور که می‌دانید، هر کار چاپی از 4 رنگ اصلی فیروزه‌ای (C)، ارغوانی (M)، زرد (Y) و مشکی (K) تشکیل می‌شود. لذا برای نگاشتن زینک، هر تصویر به چهار رنگ تفکیک می‌شود و برای هر رنگ یک زینک جداگانه ایجاد می‌شود.

انواع ترام:

ترام AM
ترام FM

در ترام AM اندازه ترام‌ها یکسان بوده و فاصله ترام‌ها متغیر است. در ترام FM اولا ترام‌ها بسیار ریزتر بوده و فواصل ترام ها نیز متغیر است. لذا دقت چاپ بیشتری ارایه می‌دهد. ترام بندی FM بسیار بعد از نوع AM ابداع شد.

زوایای ترام:

باید بدانید که زاویه ساخت ترام‌ها در هر کدام از رنگ‌های چاپی متفاوت است. یعنی هر چهار ترام‌بندی با زاویه یکسان (مثلا 0 درجه) ساخته نمی‌شود. به نظر شما دلیل این چیست؟

دلیل این به سیستم بینایی ما بر می‌گردد. اعصاب بینایی ما زوایای 0 یا 90 درجه را بیشتر تشخیص می‌دهند و کمترین تشخیص مربوط به زاویه 45 درجه است. مثلا در شکل لوزی که قطرهای آن زاویه 90 درجه می‌سازند، نسبت به مربع که قطرهایش زاویه 45 درجه دارند سریع‌تر تشخیص داده می‌شود. از طرفی چنان‌چه اختلاف زاویه دو ترام مختلف کمتر از ۳۰ درجه باشد، حالتی خاص در چاپ پدید می‌آید که به آن پیچازی گفته می‌شود. در این وضعیت لطافت کار رنگی از بین رفته و پیچش‌های متعددی در کار چاپی دیده می‌شود.

طبق آزمایش‌های مختلف و اطلاعات فوق، در چاپ افست بهترین ترکیب زاویه‌های ترام C=۱۵ M=۷۵ Y=۰ K=۴۵ است. در چاپ فلکسو این زوایا 7.5 درجه کمتر است. نکته جالب اینکه رنگ مشکی یا K به دلیل این‌که بیشتر از همه رنگ‌ها قابل دیدن است در زاویه ۴۵ درجه که کمتر به چشم می‌آید، قرار داده شده و رنگ زرد که کم‌رنگترین رنگ CMYK است در زاویه صفر یا ۹۰ درجه که بیشتر به چشم می‌آید، قرار داده شده‌ است.

دقت یا رزولوشن ترام

دقت ترام بر اساس ریزی یا درشتی آن تعریف می‌شود. واحد دقت ترام، lpi یا خط در اینچ است. هر چه ترام درشت‌تر باشد تعداد خط در یک اینچ کم‌تر می‌شود. بنابراین وضوح پایین‌تر می‌آید. میزان lpi به فاکتورهای متعددی از جمله دستگاه چاپ و نوع کاغذ، بستگی دارد. معمولا لیتوگرافی از شما می‌پرسد که نوع کاغذ شما گلاسه است یا تحریر؟ چون میزان جذب مرکب در تحریر بیشتر است، پس باید lpi کمتری لحاظ شود تا وضوح مطلوبی بدست آید. پس متوجه شدیم که lpi بالا همیشه مطلوب نیست. در چاپ افست lpi بین 150 تا 220 معمول است. در چاپ روزنامه با کاغذهای نازک و نامرغوب، این مقدار تا 120 پایین می‌آید.

جمع‌بندی

همیشه سعی کنید یک لیتوگرافی مجرب را برای امور چاپی انتخاب کنید تا خروجی چاپی مطلوبی داشته باشید. آنچه یک کار چاپی خوب را فراهم می‌کند تنها دستگاه‌های مدرن و به روز نیست. بلکه کسی است که با آن دستگاه کار می‌کند. اطلاعات فنی بالای مجری کار نقش حیاتی را در کار خروجی ایفا می‌کند.