لوگو چیست؟
اگر خیلی ساده بخواهم توضیح بدهم لوگو ، آرم یا نشانه همین شکل یا اسمهایی است که وقتی میبینید متوجه میشوید که با کدام شرکت یا محصول طرف هستید. اگر مشهور باشد که با یک نگاه میشناسید. اگر هم نه، که خلاصه متوجه میشوید که یک برند یا محصولی است که آمده که بماند و در بازار جایی برای خودش باز کند.
وظیفه یک لوگو چیست؟
وظیفه یک لوگو تمایز دادن به آن برند یا محصول است. یعنی صاحب آن برند یا محصول، میخواهد شمای مشتری با دیدن آن لوگو، بین هزاران محصول و برند مشابه و حتی فیک (fake) در بازار او را پیدا کنید. یادم است سالها قبل، یک برند چینی بنام Sunny به بازار آمد که تقلبیِ Sony بود. میخواست با استفاده از ذهنیت مردم نسبت به سونی، در بازار جایگاهی پیدا کند.
چه کسانی به لوگو احتیاج دارند؟
حال باید ببینید که این تمایز داشتن در بازار، برای شما اهمیت دارد. مثلا اگر آرایشگاه زنانه هستید و اسمتان «آرایشگاه رز» است؛ میدانید که دهها آرایشگاه رز، به مدیریت خانم حشمتی و خانم صولتی وجود دارد! پس باید ببینید در چه کلاسی دارید کار میکنید؟ یک کسب و کار محلی ساده و معمولی دارید یا یک دورنمای شغلی برای خودتان دارید. اگر بگویید همین برچسبی که روی شیشه چسباندهایم کفایت میکند، پاسخ من هم همین است: شما به لوگو هیچ احتیاجی ندارید! اما اگر از الان میخواهید در ذهنها باشید ابتدای کار به یک لوگو احتیاج خواهید داشت. لوگو یک تصویر است که باعث ماندگاری شما در ذهن مشتری میشود.
قیمت طراحی لوگو چند است؟
شاید پیش خودتان بگویید: خیلیخب، قانع شدم. من یک لوگو نیاز دارم. حالا چه کار کنم؟ یا سوال تکراری و بسیار ناقص «قیمت لوگو چند است؟» را بپرسید! برای شما مثالی میزنم. شما میخواهید یک دست کت و شلوار بخرید. نسبت به ظاهری که میخواهید داشته باشید سراغ مغازهای میروید و خرید میکنید. شما هم میتوانید یک کت و شلوار خیلی ارزان به قیمت ۸۰۰ هزار تومان بخرید، هم میتوانید یک جنس خوب به قیمت ۵ یا ۱۰ میلیون تومان و یا حتی بیشتر بخرید. (البته در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۴۰۰!) جفت اینها کت و شلوار است، ولی اگر کسانی که ظاهر شما را میبینند برای شما اهمیتی نداشته باشند، همان کت و شلوار ارزان خیلی هم خوب است و کفایت میکند. اما اگر پوششی که بر تن دارید برایتان بسیار مهم باشد و از کسانی باشید که روزی چند دقیقه مقابل آیینه میایستند تا ظاهرشان مشکلی نداشته باشد، حتما حاضرید برای پوشش خود هزینه کنید. لوگو هم مثل پوشش برای برند شماست. اینکه چقدر حاضرید برای آن هزینه کنید بستگی به این دارد که چقدر نگاه و فکر مشتریان شما برایتان ارزشمند است. بستگی دارد برندتان را چطور میبینید.
طراحی لوگویی که در بالا برای «سالن آرایشی رز» دیدید، برای من ۳ دقیقه زمان برد. شاید بگویید که من یک حرفهای هستم و این زمان برای بعضیها بیشتر باشد. ولی بنظر من این یک لوگوی ارزشمند نیست. چرا؟ چون کپی بود! من با یک سرچ ساده از اینترنت طرح اصلیاش را برداشتم و زیر طرح، یک متن متناسب نوشتم. شاید حتی برای این لوگو، از مشتری ۵۰۰ هزار تومان هم پول بگیرم ولی بزودی کلک کار برملا میشود. خیلی از برندها تا الان ضربات مهلکی بخاطر کپی کاری عمدی یا سهوی خوردهاند. لوگو باید هویت داشته باشد، خاص باشد، ایده داشته باشد و روی آن فکر شده باشد. تنها یک ظاهر خوب و زیبا به معنی لوگوی خوب بودن نیست. یک لوگوی ارزشمند و حرفهای در سال ۱۴۰۰ بر طبق تعرفه طراحی لوگو انجمن صنفی گرافیک ایران، ۲۰ میلیون تومان است. تعرفه بازسازی لوگو یا ریدیزاین آن هم ۱۰ میلیون تومان است.
چقدر گران؟!
مطمئن هستم میگویید: چرا اینقدر گران؟!
خب! این نرخ رسمی برای یک لوگوی استاندارد و حرفهای است و یک طراحی حرفهای میتواند این مقدار دستمزد را برای طراحی یک لوگوی ارزشمند (حتی برای یک آرایشگاه زنانه محلی) درخواست کند. اما سوال اینجاست که آیا همه طراحها حرفهای هستند؟ آیا همه کسب و کار ها توان پرداخت و یا اصلا تمایلی به این هزینه دارند؟ هر طراح، با توجه به سطح مهارتی که دارد دستمزدی دریافت میکند. یک دانشجوی گرافیک تازهکار مسلما نمیتواند چند میلیون تومان برای طراحی لوگو از مشتری خود درخواست کند. اگر هم بخواهد، مشتری میرود و پشت سرش را هم نگاه نمیکند! یک مغازه عطاری نوپا هم قطعا نمیتواند این مبلغ را برای طراحی لوگو بپردازد. چاره کار چیست؟ در ادامه پاسخ میدهم.
هر که بامش بیش، برفش بیشتر
اولا باید بگویم نرخ رسمی که بالاتر برای طراحی لوگو عرض شد سقف آن نیست. من معتقدم اصلا طراحی نرخ خاصی ندارد. خیلی از برندها هستند که حاضرند برای یک لوگوی ارزشمند چندین برابر این مبالغ، پرداخت کنند؛ چون برایشان میصرفد. هر برندی میتواند رشد کند. هر طراحی هم میتواند به مهارتش اضافه کرده و پیشرفت کند. مبلغی که یک طراح برای طرحهایش میگیرد با توجه به رشد مهارت و کیفیت کارهایش میتواند بالاتر برود. همینطور، یک شغل محلی که برای لوگوی خود در ۱۰ سال قبل ۲۰ هزار تومان پرداخت کرده بود حالا که رشد کرده شاید بخواهد سراغ یک طراح حرفهای رفته و با پرداخت چند میلیون تومان صاحب یک لوگوی ارزشمند شود.
عصبانی نشوید!
خیلی از طراحان حرفهای هستند که وقتی میشنوند فلان طراح تازهکار قیمت کمتری برای طراحی لوگو به مشتریشان پیشنهاد داده و کار را از دست دادهاند عصبانی میشوند. من میگویم شما یادتان رفته زمانی که مبتدی بودید و مشتری نداشتید، در عین حال کلی قسط و هزینه داشتید چه قیمتهایی میدادید؟ یک طراحی مبتدی از کجا باید امرار معاش کند؟ قرار نیست که همه مشتریها سراغ طراحان حرفهای بروند. هر طراح، مشتریان خاص خودش را دارد. مشتری با توجه به بررسی نمونه کار های هر طراحی و نرخی که گفته میشود تصمیم میگیرد که یک پوشش ۳۰۰ هزار تومانی مناسبش است یا یک پوشش چند میلیونی شیک و گرانقیمت. اصولا کسی هم که صرفا دنبال کار ارزان است، اگر لوگوی ارزشمند هم برایش طراحی بشود به تن برندش زار میزند.